برای سفرهای برون‌مرزی با خودروی شخصی، داشتن مدارک معتبر بین‌المللی یکی از مهم‌ترین اقدامات اولیه است. یکی از این مدارک، دفترچه مالکیت خودرو است که ، به‌عنوان مدارک قانونی خروج موقت خودرو از کشور شناخته می‌شوند. تهیه این مدارک به‌ویژه برای ساکنان تبریز و شهرهای مرزی، اهمیت بیشتری دارد زیرا تردد با خودرو به کشورهای همسایه رایج تر است. آگاهی از روند دریافت دفترچه مالکیت و تفاوت آن با سایر اسناد، در کاپوتاژ خودرو در تبریز به شما این امکان را می‌دهد که بدون دردسر و با رعایت کامل قوانین، سفر خود را آغاز کنید.
دفترچه مالکیت
دفترچه مالکیت خودرو دفترچه ای است حاوی اطلاعات كامل اسنادی وسیله نقلیه، مالک و یا راننده كه در آن درج گردیده است. همانند مجوز رانندگی بین‌المللی علاوه بر زبان فارسی به 7 زبان بین‌المللی نیز ترجمه شده است. گواهینامه‌های مالكیت بین‌المللی وسیله نقلیه دارای یک سال اعتبار از تاریخ صدور می باشد، قابل تمدید نبوده و پس از انقضاء باید نسبت به صدور گواهینامه مالكیت جدید اقدام شود.
در دنیای امروز، با توسعه صنعت خودروسازی و افزایش ترافیک بین المللی، نیاز به ثبت و شناسایی خودروها در سطح جهانی افزایش یافته است. دفترچه مالکیت خودرو (International Vehicle Registration, IVR) یک سیستم کارآمد است که امکان ثبت و اثبات مالکیت خودروها بین کشورها را فراهم می‌کند. در این مقاله، به بررسی اهمیت گواهینامه مالکیت بین المللی خودرو و راهکارهای اجرایی آن می‌پردازیم.
راهنمای گام به گام دریافت دفترچه مالکیت خودرو برای سفر خارجی
اگر قصد دارید با خودروی شخصی‌تان از کشور خارج شوید، یکی از مراحل مهم و الزامی، دریافت دفترچه مالکیت خودرو است. این دفترچه سندی رسمی و بین‌المللی است که مالکیت شما بر خودرو را در کشور های دیگر نیز اثبات می‌کند. برای دریافت آن،
- ابتدا باید با اصل سند مالکیت خودرو، کارت خودرو، کارت ملی، گذرنامه و برگه کاپوتاژ به یکی از دفاتر مجاز مانند کانون جهانگردی مراجعه کنید
- پس از تکمیل فرم‌ها و ارائه مدارک، شماره دفترچه مالکیت خودرو برای شما صادر می‌شود و این شماره به‌عنوان شناسه بین‌المللی سند مالکیت شما در سامانه‌های مرتبط ثبت خواهد شد. بسیاری از کشورها، از جمله ترکیه، ارمنستان و کشورهای اروپایی، برای ورود خودروی شخصی، بررسی این دفترچه را در مبادی مرزی الزامی می‌دانند. اگر قصد سفر با خودرو در سال ۱۴۰۴ را دارید، پیشنهاد می‌شود حداقل یک هفته پیش از سفر برای دریافت این دفترچه اقدام کنید تا درگیر زمان‌بر شدن فرآیند نشوید. دقت داشته باشید که اطلاعات وارد شده روی دفترچه، به ویژه شماره دفترچه مالکیت خودرو، باید کاملاً با مدارک خودرو تطابق داشته باشد تا در مرزها دچار مشکل نشوید.
مدارک مورد نیاز برای صدور گواهینامه مالكیت بین المللی
مدارک مورد نیاز برای صدور گواهینامه مالكیت بین المللی وسایط نقلیه موتوری عبارتند از :
- اصل پروانه خروج موقت معتبر (برگه کاپوتاژ) صادر شده توسط یكی از گمركات كشور
- اصل یا کپی گذرنامه معتبر
- اصل یا کپی برابر اصل سند مالکیت خودرو
- دارا بودن گواهینامه رانندگی بین المللی معتبر صادرشده توسط کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران
- تكمیل فرم های درخواست- ارائه اصل وکالت نامه خروج در صورت لزوم
در این مقاله مدارک کاپوتاژ و مورد نیاز برای کاپوتاژ خودرو به طور کامل درج شده است.
شرایط دریافت دفترچه مالکیت برای خودروهای وکالتی یا اجاره‌ای
اگر خودرویی که قصد دارید با آن سفر خارجی انجام دهید به نام خودتان نیست و آن را به صورت وکالتی یا اجاره‌ای در اختیار دارید، باز هم می‌توانید دفترچه مالکیت خودرو دریافت کنید؛ اما شرایط خاصی وجود دارد. در مورد خودروهای وکالتی، ارائه وکالت نامه رسمی با اجازه خروج از کشور و تصریح اجازه دریافت دفترچه مالکیت الزامی است. همچنین، وکیل باید مدارک شناسایی خود، مدارک خودرو و اصل وکالت‌نامه را ارائه دهد. در چنین شرایطی، شماره دفترچه مالکیت خودرو به نام وکیل صادر می‌شود، اما مالک اصلی همچنان در سیستم ثبت باقی می‌ماند.
در مورد خودروهای اجاره‌ای، دریافت دفترچه مالکیت خودرو به‌صورت مستقیم برای مستأجر امکان پذیر نیست مگر اینکه شرکت اجاره‌دهنده این خدمات را ارائه دهد. در برخی موارد، شرکت‌های اجاره خودرو خود اقدام به دریافت این دفترچه و ارائه آن همراه خودرو می‌کنند. به هر حال، مهم است که قبل از برنامه ریزی سفر، از مجاز بودن دریافت دفترچه برای خودرو های غیرشخصی و شرایط آن مطمئن شوید. این موضوع به ویژه هنگام بررسی شماره دفترچه مالکیت خودرو در گمرک اهمیت دارد، زیرا تطابق اطلاعات با مدارک اجاره یا وکالت بررسی می‌شود.
آیا دفترچه مالکیت بین‌المللی قابل تمدید است؟ شرایط و مراحل تمدید
بله، دفترچه مالکیت خودرو قابل تمدید است اما تمدید آن مشروط به اعتبار باقی‌مانده مدارک همراه مانند کارت خودرو، گواهینامه و پروانه کاپوتاژ است. مدت اعتبار دفترچه مالکیت معمولاً یک سال است و پس از آن می توان برای تمدید اقدام کرد. برای تمدید، باید به همان مرکزی که دفترچه اولیه را صادر کرده مراجعه کنید یا از سامانه های آنلاین مرتبط استفاده نمایید. در زمان تمدید، اطلاعات قبلی بررسی شده و در صورت لزوم به روزرسانی می‌شود.
نکته مهم این است که شماره دفترچه مالکیت خودرو در صورت تمدید تغییر نمی‌کند و همان شماره قبلی باقی خواهد ماند، مگر اینکه مدارک مالکیت جدیدی ثبت شده باشد. اگر مالک خودرو تغییر کند یا مشخصات مهمی در خودرو به وجود آمده باشد، معمولاً نیاز به صدور دفترچه جدید است نه صرفاً تمدید. در روند تمدید، پرداخت هزینه مجدد و ارائه مدارک جدید مانند بیمه و معاینه فنی نیز الزامی است. پیشنهاد می‌شود که حداقل ۱۰ روز پیش از پایان اعتبار دفترچه فعلی برای تمدید اقدام شود تا در صورت بروز مشکل، فرصت کافی برای پیگیری وجود داشته باشد.
آیا دفترچه مالکیت جایگزین کاپوتاژ می‌شود؟ تفاوت این دو چیست؟
یکی از سوالات رایج کاربران این است که آیا دفترچه مالکیت خودرو می‌تواند جایگزین کاپوتاژ شود؟ پاسخ منفی است. این دو سند کاملاً متفاوت‌اند و هر کدام نقش خاص خود را دارند. برگه کاپوتاژ سندی گمرکی است که نشان می‌دهد خودرو مجاز به خروج موقت از کشور است و معمولاً توسط گمرک صادر می‌شود. در مقابل، دفترچه مالکیت خودرو سندی است که مالکیت خودرو را در سطح بین‌المللی اثبات می‌کند و توسط نهادهایی مانند کانون جهانگردی صادر می‌شود.
داشتن هر دو سند برای سفرهای خارجی ضروری است. شماره دفترچه مالکیت خودرو در سامانه های بین‌المللی ثبت می‌شود و در مرزها و جاده های کشورهای دیگر اعتبار قانونی دارد، اما شماره کاپوتاژ بیشتر برای کنترل گمرکی و بازگشت خودرو به کشور مبدا کاربرد دارد. در نتیجه، حذف یکی به معنای کفایت دیگری نیست. برای داشتن سفری بدون مشکل، هر دو مدرک باید به روز، معتبر و همراه با خودرو باشند. بی‌توجهی به این موضوع ممکن است منجر به جریمه یا حتی توقیف خودرو در مرز های خارجی شود.
اهمیت دفترچه مالکیت خودرو
- جلوگیری از سرقت و قاچاق خودروها در سطح بین المللی
- تسهیل معاملات خودروها در بازار جهانی و کاهش هزینه ها و زمان مربوط به ثبت و انتقال مالکیت
- ارائه اطلاعات دقیق و قابل اعتماد در خصوص تاریخچه خودرو و وضعیت قانونی آن
راهکارهای اجرایی دفترچه مالکیت خودرو
- هماهنگی بین کشورها در استفاده از یک سیستم مشترک برای ثبت و شناسایی خودروها
- ایجاد پایگاه داده مرکزی جامع و قابل اطمینان برای ذخیره و به اشتراک گذاری اطلاعات مالکیت خودروها
- استفاده از فناوری های نوین مانند بلاکچین برای امنیت و شفافیت بیشتر در سیستم دفترچه مالکیت
دفترچه مالکیـت خودرو ابزاری قدرتمند است که در حفاظت از مالکیت و جلوگیری از سرقت و قاچاق خودروها در سطح جهانی نقش مهمی دارد و امکان شناسایی، ثبت و حفاظت از مالکیت خودروها در سطح جهانی را فراهم می‌کند.
مدت اعتبار دفترچه مالکیت بین‌المللی چقدر است؟
مدت اعتبار دفترچه مالکیت خودرو به طور معمول یک سال از تاریخ صدور آن است. با این حال، در برخی موارد خاص و بسته به کشور مقصد، ممکن است این مدت متفاوت باشد. برای مثال، برخی کشورها ممکن است اعتبار این دفترچه را کمتر از یک سال بپذیرند و نیاز به تمدید زودتر داشته باشید. اعتبار این دفترچه روی جلد یا صفحات ابتدایی آن درج شده است و شماره دفترچه مالکیت خودرو نیز به‌عنوان کد شناسایی در تمامی مراجعات رسمی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
توجه داشته باشید که اگر مدت اعتبار این دفترچه منقضی شود، دیگر برای عبور از مرزها یا اثبات مالکیت خودرو در خارج از کشور قابل استفاده نیست. تمدید آن معمولاً در مراکزی انجام می‌شود که دفترچه اولیه صادر شده است و نیاز به بررسی مجدد مدارک دارد. اگر قصد سفر در ماه‌های پایانی سال را دارید، بهتر است زودتر اعتبار دفترچه را بررسی و در صورت نیاز اقدام به تمدید کنید تا در سفر دچار مشکل نشوید. همچنین در صورتی که شماره دفترچه مالکیت خودرو در سیستم دچار خطا یا ایراد باشد، بهتر است با مراجع صادرکننده تماس بگیرید.
بدون دیدگاه