به جای سفر با هواپیما ، با خودروی شخصی به خارج از کشور سفر کنید تا در هزینه هایتان هم صرفه جویی کنید . به منظور انجام این کار بایستی مجوزی داشته باشیم که از سوی اداره گمرک صادر می شود . فرایندی که با دریافت این مجوز انجام می دهید کاپوتاژ پلاک خودرو می نامند .که اگر ساکن تبریز باشید میتوانید از خدمات کاپوتاژ خودرو در تبریز بهره مند شوید.
کاپوتاژ پلاک خودرو چیست؟
کاپوتاژ پلاک خودرو ( Cabotage ) ، کابوتاژ یا کران بری همه یک معنا دارد . هنگامی که بخواهید کالا از گمرک یک کشور به گمرک دیگر در همان کشور انجام بدهید نیاز به کاپوتاژ کالا دارید این انتقال کالا می تواند به روشهای گوناگون دریایی ، ریلی ، هوایی و جاده ای باشد . کاپتاژ پلاک خودرو ، کاپوتاژ کالا ، کاپوتاژ بسته های پستی و… مواردی هستند که تاجران ، مسافران ، رانندگان و مشاغل شهرهای حاشیه مرز با آن سرو کار دارند
یک سری قوانین کاپوتاژ پلاک خودرو یا مقررات کران بری وجود دارد که بهتر است بدانید . هزینه های کران بری ، حمل کالا به مناطق آزاد تجاری ، شرایط پرداخت عوارض گمرک و سود بازرگانی ، هزینه های گمرکی هنگام ورود کالا و ورود مجدد آن متفاوت هست .
تعریف کاپوتاژ ماشین شخصی
کاپوتاژ پلاک خودرو به منظور گرفتن مجوز خروج از کشور برای ماشین شخصیتان خواهد بود و از اداره گمرک ایران صادر می گردد . مدت زمان اعتبار کاپوتاژ یک ساله بوده و چنانچه کم تر از یک ماه از اعتبار آن باقی مانده باشد ، باید نسبت به تمدید آن اقدام کنید.
قوانین کاپوتاژ پلاک خودرو
کاپوتاژ پلاک خودرو دارای قوانین و شرایط خاصی است کالاهایی را می توان به صورت کاپوتاژ حمل نمود که صادر شدن آن ها از کشور مجوز داشته باشد اگر صادر شدن کالایی ممنوع یا کالاهای مجاز مشروط باشد کاپوتاژ آن ها با تعهد از گمرک صورت می گیرد اگر اعتبار پروانه کاپوتاژ برای رسیدن به گمرک مقصدر تمام شده باشد و تا ۳ ماه بعد از انقضای آن صاحب کالا گواهینامه ورود به گمرک مقصد را تحویل ندهد کاپوتاژ تحت عنوان به مقصد نرسیده خطاب می گیرد
حال اگر کالای به مقصد نرسیده مجاز باشد مجوز خروجی برای آن صادر می شود؛ ولی اگر کالای کران بری ممنوع باشد قاچاق محسوب می شود تمامی کالاهایی را که مجوز صادر شدن دارند میتوان با قوانین مذکور با عنوان کاپوتاژ حمل کرد . اگر کالایی صدور آن ممنوع باشد تا وقتی که مجوزی از اداره کل گمرک داده شود مورد قبول کاپوتاژ نخواهد بود
در حیقیقت گمرک مواردی را می پذیرد که تشخیص دهد آن کالا می تواند به صورت کاپوتاژ تا مقصد حمل شود کالای کاپوتاژ بایستی وقتی که از طرف گمرک مبدا تعیین می گردد به گمرک مقصد برسد مدت زمان را گمرک مبدا با توجه به وسیله نقلیه و مسافت و کیفیت مسیر و همچنین فصول گوناگون سال معین می کند
اگر کالای کاپوتاژ در مدت زمان مشخص به مقصد نرسد به تشخیص رئیس گمرک مشمول جریمه می شود . اگر در طول مسیر درگیر حادثه ای شوید و در طول مدت زمان مشخص محموله نتواند به مقصد برسد بایستی با ذکر علت و موجبات تاخیر از گمرک مبدا درخواست تمدید زمان کنید گمرک مبدا در صورتی که درخواست تمدید، قبل از پایان یافتن مدت زمان تعیین شده باشد و دلایل ذکر شده را موجه تشخیص دهد می تواند مدت زمان را تمدید نماید
آیا میتوان خودرو اجاره‌ای را کاپوتاژ کرد؟ شرایط و قوانین
کاپوتاژ خودرو اجاره‌ای یکی از سوالات رایج مسافران بین‌المللی است. به طور کلی، خودروهای اجاره‌ای که مالکیت رسمی آنها متعلق به شرکت اجاره‌دهنده است، مشمول محدودیت های خاصی برای کاپوتاژ می‌شوند. طبق قوانین گمرکی و بین‌المللی، تنها مالک قانونی خودرو یا شخص دارای وکالتنامه رسمی میتواند اقدام به دریافت کاپوتاژ کند. بنابراین، اگر خودرو اجاره‌ای باشد، لازم است که شرکت اجاره دهنده برای انجام کاپوتاژ رضایت کتبی ارائه دهد و مدارک لازم مانند وکالتنامه رسمی و تاییدیه شرکت اجاره‌دهنده به گمرک ارائه شود.
همچنین معمولاً خودروهای اجاره‌ای برای سفرهای بین المللی نیاز به بیمه معتبر و گواهی فنی سالم بودن خودرو دارند. در برخی کشورها، شرکت های اجاره دهنده خودرو اصلاً اجازه صدور مجوز کاپوتاژ نمی‌دهند، زیرا قوانین داخلی و بین‌المللی ریسک هایی برای مالک خودرو ایجاد میکند. در نتیجه، پیش از برنامه‌ریزی برای سفر خارجی با خودرو اجاره‌ای، حتماً از قوانین کشور مقصد و همچنین شرایط شرکت اجاره‌دهنده مطلع شوید. پیشنهاد می‌شود پیش از عقد قرارداد اجاره، این موضوع را با شرکت مربوطه مطرح کنید تا از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری شود.
مزایای کاپوتاژ پلاک خودرو
- رفع مشکلات قانونی و مالکیتی: یکی از اصلی ترین دلایل انجام کاپوتاژ، حل مشکلات مرتبط با سند مالکیت خودرو است. برای مثال:اگر خودرویی به دلیل مشکلات سند (مانند فقدان سند اصلی یا اختلاف مالکیت) قادر به نقل و انتقال نباشد، کاپوتاژ پلاک میتواند با تغییر اطلاعات پلاک، مالکیت جدید را به صورت قانونی ثبت کند.و همینطور در مواردی که خودرو قاچاق تشخیص داده شده یا پلاک آن جعلی است، کاپوتاژ به قانونی کردن وضعیت خودرو کمک میکند.
- تغییر منطقه ثبت خودرو: برخی مالکان به دلایلی مانند تغییر محل سکونت یا اجتناب از محدودیت های ترافیکی شهرها نیاز به تغییر منطقه ثبت پلاک خودرو دارند. کاپوتاژ این امکان را فراهم میکند تا پلاک خودرو به منطقه جدید منتقل شود.
- بهبود ارزش فروش خودرو: خودروهایی که پلاک آنها به صورت قانونی کاپوتاژ شده اند، معمولاً از اعتبار بالاتری در بازار خرید و فروش برخوردارند. زیرا خریداران اطمینان مییابند که خودرو از نظر قانونی مشکلی ندارد.
- حل مشکلات فنی پلاک قدیمی: پلاک های قدیمی ممکن است به مرور زمان دچار فرسودگی، زنگ زدگی یا خوانا نبودن شماره ها شوند. کاپوتاژ پلاک، امکان دریافت پلاک جدید و استاندارد را فراهم میکند که از نظر ظاهری و امنیتی (مانند جلوگیری از جعل) بهتر است.
- امکان انتقال خودرو به نام دیگری: در مواردی مانند ارثیه ، اگر انتقال مالکیت به صورت معمول امکانپذیر نباشد، کاپوتاژ پلاک میتواند راه حلی برای ثبت خودرو به نام فرد جدید باشد.
مدارک لازم برای کاپوتاژ پلاک خودرو
مدارک کاپوتاژ ماشین شخصی به شرح زیر است :
- کارت ماشین
- بیمه نامه ایرانی
- سند و فاکتور فروش خودرو؛ سند کارخانه
- شناسنامه مالکیت وسیله نقلیه؛ برگ سبز رنگ
- به همراه بردن خود ماشین شخصی به نمایندگی
- گواهینامه بین المللی قبلی؛ در صورت داشتن اعتبار
- چهار عدد عکس سه در چهار برای گواهی نامه بین المللی
- گذرنامه و کپی صفحه اول آن؛ دارای شش ماه تاریخ انقضاء
- اصل گواهینامه رانندگی معتبر جمهوری اسلامی ایران با اعتبار حداقل یک ماه و سه روز برای گواهینامه بین المللی رانندگی یک ساله و اعتبار حداقل سه سال برای دریافت گواهینامه رانندگی بین المللی سه ساله
همانگونه که در ابتدا این مطلب اشاره کردیم کاپوتاژ هم به صورت هوایی ، هم ریلی و هم جاده ای انجام می گیرد یعنی شما می توانید کالاها را با ماشین نیز حمل کنید تنها بایستی با ارائه مدارک الزامی به اداره گمرک مجوزی تحت عنوان کاپوتاژ ماشین شخصی دریافت نمایید
در حقیقت کاپتاژ پلاک خودرو به این معنا است که شما جهت خروج از کشور با ماشین شخصی خود بایستی از اداره گمرک ایران مجوز خروج از کشور بگیرید تاریخ انقضا کاپوتاژ یک ساله است و اگر کم تر از یک ماه از اعتبار آن باقی مانده باشد بایستی آن را تمدید نمایید
- در زمان استفاده از کاپوتاژ پلاک خودرو باید حتماً به نکات زیر توجه داشته باشید:
- اگر کاپوتاژ پلاک خودرو اعتبار دارد و قصد فروش خودرو را دارید بایستی نسبت به ابطال آن اقدام نمایید.
- برای ورود به محوطه گمرک بایستی برگه کاپوتاژ را به نگهبان درب ورودی نشان دهید و در هنگام ورود به کشور یا خروج از آن روی برگه کاپوتاژه مهری زده شود.
- اگر قبلاً کاپوتاژ داشته باشید و قصد تمدید دارید نیازی به پرداخت هزینه پلاک و برچسب IR نیست.
- اگر پرونده و مدارک تان کامل باشد، در کمتر از یک ساعت برگه خود را دریافت می کنید.
- کاپوتاژ به خودی خود باطل نمی شود و این کار را باید در اداره گمرک انجام دهید.
- توجه داشته باشید که برخی کشورها نسبت به ورود وسایل نقلیه از یک سال قبل اجازه ورود نمی دهند و تعدادی دیگر نیز به بیمه نامه شخص ثالث شما توجه خاصی دارند.
چالش های اصلی کاپوتاژ پلاک خودرو
پیچیدگی مراحل اداری فرآیند کاپوتاژ پلاک خودرو نیاز به طی کردن مراحل قانونی طولانی و ارائه مدارک متعدد دارد که این پیچیدگی ها ممکن است باعث سردرگمی مالکان شود. این مراحل شامل:
- دریافت تأییدیه از اداره پلیس راهور.
- ارائه سند مالکیت معتبر.
- انجام معاینات فنی خودرو.
- پرداخت هزینه های دولتی و عوارضی
- هزینه های بالا: کاپوتاژ پلاک خودرو معمولاً هزینه های قابل توجهی دارد و برای برخی مالکان، این هزینه ها به ویژه برای خودروهای قدیمی، مقرون به صرفه نیست. که شامل:هزینه های اداری مانند حق ثبت، عوارض و جریمه های احتمالی، هزینه معاینات فنی خودرو، هزینه های جانبی مانند وکیل یا مشاور حقوقی میباشد.
- ریسک کلاهبرداری: متأسفانه برخی افراد سودجو از فرآیند کاپوتاژ سوءاستفاده میکنند. این اقدامات نه تنها برای مالک اصلی مشکل حقوقی ایجاد میکند، بلکه اعتماد عمومی به فرآیند کاپوتاژ را کاهش میدهد. برای مثال:ارائه مدارک جعلی برای کاپوتاژ خودروهای قاچا، .تغییر غیرقانونی اطلاعات پلاک برای پنهان کردن هویت واقعی خودرو است
- زمانبر بودن فرآیند : کاپوتاژ پلاک خودرو ممکن است هفته ها یا حتی ماه ها طول بکشد. دلایل این تأخیرها شامل بررسی های امنیتی طولانی توسط نهادهای مرتبط، تکمیل نشدن مدارک به صورت صحیح یا ازدحام در مراکز ثبت میباشد که این زمان طولانی ممکن است برای مالکانی که نیاز فوری به تغییر پلاک دارند، چالش برانگیز باشد.
- محدودیت های جغرافیایی: در برخی مناطق، قوانین محلی تغییر پلاک خودرو را محدود میکنند. برای مثال: خودروهای با پلاک شهرهای مرزی ممکن است نتوانند به راحتی پلاک خود را تغییر دهند و در شهرهای بزرگ مانند تهران، به دلیل محدودیت های ترافیکی، کاپوتاژ پلاک با شرایط سختتری مواجه است.
اشتباهات رایج در فرآیند کاپوتاژ خودرو و راه های جلوگیری از آن
فرآیند دریافت کاپوتاژ خودرو، اگرچه پیچیده نیست، اما بی‌توجهی به جزئیات میتواند منجر به اتلاف وقت و بروز مشکل شود. یکی از رایج‌ترین اشتباهات، اقدام دیرهنگام و موکول کردن کارها به روزهای پایانی قبل از سفر است. این امر، به خصوص در ایام پیک سفر، میتواند باعث شود به دلیل شلوغی مراکز یا نقص احتمالی مدارک، فرد از دریافت به موقع کاپوتاژ باز بماند. اشتباه دیگر، کامل نبودن مدارک است؛ مواردی مانند نداشتن برگه عدم خلافی تسویه شده، نامعتبر بودن بیمه‌نامه شخص ثالث، یا همراه نداشتن اصل و کپی تمامی مدارک شناسایی مالک و خودرو (سند، کارت ماشین، شناسنامه، کارت ملی) میتواند روند کار را متوقف کند.
همچنین، برخی افراد از پرداخت عوارض سالیانه خودرو غافل می‌شوند که این مورد نیز باید پیش از اقدام برای کاپوتاژ تسویه شده باشد. عدم اطلاع از ساعات کاری مراکز مربوطه یا مراجعه به مراکز اشتباه نیز از دیگر مشکلات است. برای جلوگیری از این اشتباهات، توصیه می‌شود حداقل دو هفته تا یک ماه قبل از سفر، با تهیه چک‌لیستی از مدارک مورد نیاز و اطمینان از اعتبار آنها، فرآیند را آغاز کنید. همچنین، پیش از مراجعه حضوری، از طریق وب‌سایت‌های رسمی یا تماس تلفنی، اطلاعات دقیق در مورد مدارک، هزینه‌ها و مراکز مجاز را کسب نمایید.
پیشگیری با برنامه‌ریزی و دقت در تکمیل مدارک
کلید موفقیت در فرآیند کاپوتاژ، برنامه‌ریزی دقیق و توجه به جزئیات است. اولین گام، تهیه لیست کامل مدارک لازم و بررسی اعتبار هر یک (مانند بیمه، معاینه فنی، گواهینامه) و تسویه بدهی‌های خودرو (خلافی، عوارض) است. اقدام زودهنگام، حداقل چند هفته پیش از سفر، از استرس و مشکلات ناشی از کمبود وقت جلوگیری میکند. همچنین، کسب اطلاعات به‌روز از منابع رسمی در مورد مراحل، هزینه‌ها و مراکز ارائه خدمات کاپوتاژ ضروری است. با رعایت این موارد، میتوانید فرآیند کاپوتاژ را بدون دردسر و با اطمینان خاطر طی کرده و برای سفر بین‌المللی خود آماده شوید.
آیا کاپوتاژ خودرو محدودیت زمانی دارد؟ قوانین جدید 2025
کاپوتاژ خودرو به صورت قانونی برای مدت زمان مشخصی صادر می‌شود و محدودیت زمانی دارد. بر اساس قوانین جدید سال 2025، مدت اعتبار کاپوتاژ خودرو معمولاً یک سال است. یعنی از زمان صدور کاپوتاژ، مالک خودرو میتواند تا مدت یک سال با همان مجوز از کشور خارج شده و دوباره بازگردد. البته در صورت اتمام این زمان، مالک باید نسبت به تمدید کاپوتاژ اقدام کند. قوانین جدید تأکید دارند که اگر خودرو پس از تاریخ اعتبار مجوز کاپوتاژ همچنان در خارج از کشور باشد، ممکن است مشمول جریمه‌های گمرکی، توقیف خودرو و محدودیت‌های قانونی شود.
تمدید کاپوتاژ باید پیش از انقضای مجوز اولیه انجام شود و برای این کار نیاز به مدارک مانند کارت ملی، سند خودرو، بیمه‌نامه و گواهی سلامت فنی است. همچنین قوانین جدید اجازه میدهد در صورت بروز شرایط خاص (مانند مشکلات فنی یا سفرهای طولانی)، درخواست تمدید به گمرک ارائه شود و در برخی موارد با تأیید اداره گمرک، مدت مجوز تمدید می‌گردد. بنابراین، آگاهی از تاریخ اعتبار و قوانین جدید کاپوتاژ بسیار مهم است.
راهکارهایی برای کاهش چالش های کاپوتاژ پلاک خودرو
- مشاوره با کارشناسان حقوقی: برای جلوگیری از خطاهای اداری.
- جمع آوری کامل مدارک: قبل از شروع فرآیند، از کامل بودن مدارک اطمینان حاصل کنید.
- استفاده از خدمات نمایندگی های معتبر: برخی شرکت ها به صورت تخصصی خدمات کاپوتاژ را ارائه میدهند.
کاپوتاژ پلاک خودرو اگرچه یک فرآیند پیچیده و پرهزینه است، اما مزایای قابل توجهی مانند حل مشکلات مالکیت، بهبود ارزش خودرو و رفع محدودیت های جغرافیایی دارد. با این حال، چالش هایی مانند مراحل اداری طولانی، هزینه های بالا و ریسک کلاهبرداری نیز وجود دارند که نیاز به دقت و آگاهی مالکان دارند. در نهایت، با برنامه ریزی دقیق و استفاده از راهنمایی متخصصان، میتوان این فرآیند را به صورت ایمن و موفقیت آمیز انجام داد.و همچنین میتوانید خودرو خود را بیمه کنید که در صورت سفر به کشور همسایه شما متیوانید برای دریافت بیمه شخص ثالث ترکیه اقدام کنید.
جریمه نداشتن کاپوتاژ خودرو در مرز و کشورهای خارجی چقدر است؟
نداشتن کاپوتاژ پلاک خودرو هنگام خروج از مرزهای کشور و ورود به کشورهای خارجی میتواند عواقب جدی و هزینه‌بری به دنبال داشته باشد. در وهله اول، در مرز ایران، مامورین گمرک و پلیس راهور از خروج خودرویی که فاقد پلاک و گواهی کاپوتاژ معتبر باشد، ممانعت به عمل خواهند آورد. این به معنای اتلاف وقت، به هم ریختن برنامه‌ریزی سفر و احتمالاً از دست دادن هزینه‌هایی مانند رزرو هتل یا بلیت‌های بعدی است. اما مشکل اصلی زمانی آغاز می‌شود که به هر نحوی (مثلاً از طریق مرزهای غیررسمی یا با سهل‌انگاری مامورین) بدون کاپوتاژ وارد یک کشور خارجی شوید. در چنین شرایطی، خودروی شما به عنوان یک کالای قاچاق یا وسیله نقلیه غیرمجاز تلقی خواهد شد.
جریمه‌ها در کشورهای مختلف متفاوت است اما میتواند شامل توقیف خودرو، پرداخت جریمه‌های نقدی بسیار سنگین (که گاهی از ارزش خود خودرو نیز فراتر می‌رود)، و در برخی موارد حتی پیگردهای قانونی برای راننده به جرم نقض قوانین گمرکی و ورود غیرقانونی وسیله نقلیه باشد. علاوه بر این، در صورت بروز هرگونه حادثه یا نیاز به خدمات بیمه، نداشتن مدارک قانونی خودرو از جمله کاپوتاژ، شما را از پوشش‌های بیمه‌ای محروم کرده و مسئولیت تمامی خسارات جانی و مالی را متوجه خودتان خواهد کرد. بنابراین، کاپوتاژ نه تنها یک الزام قانونی، بلکه یک ضرورت برای امنیت و آرامش خاطر شما در سفر است.
پیامد های قانونی و مالی سفر بدون کاپوتاژ
سفر با خودروی شخصی به خارج بدون کاپوتاژ، فراتر از یک تخلف ساده، نقض مستقیم قوانین گمرکی و ترافیکی بین‌المللی است. پیامد های قانونی میتواند شامل ممانعت از خروج در مرز مبدأ، و در کشور مقصد، توقیف خودرو، ضبط آن به نفع دولت، و حتی بازداشت و پیگرد قضایی راننده باشد. از نظر مالی، جریمه‌های نقدی سنگین، هزینه‌های پارکینگ برای خودروی توقیفی، هزینه‌های احتمالی وکیل، و از دست رفتن کل ارزش خودرو در صورت ضبط دائم، از جمله خساراتی است که فرد متحمل می‌شود. این هزینه‌ها به مراتب بیشتر از هزینه دریافت کاپوتاژ بوده و ریسک آن به هیچ عنوان منطقی نیست.
آیا کاپوتاژ خودرو برای همه کشورها الزامی است؟ لیست کشورها
به طور کلی، اصل بر این است که برای خروج خودروی شخصی با پلاک ایرانی از مرزهای کشور و ورود به هر کشور دیگری، داشتن کاپوتاژ (یا همان پروانه خروج موقت) الزامی است. این سند در واقع مجوز گمرک ایران برای خروج قانونی خودرو از کشور است. پس از دریافت کاپوتاژ، شما برای تردد در کشورهای خارجی نیاز به پلاک بین‌المللی و گواهینامه رانندگی بین‌المللی نیز خواهید داشت. اما سوال اصلی اینجاست که آیا همه کشورها این مدرک را به همین شکل می‌شناسند یا الزامات دیگری دارند؟
پاسخ این است که کاپوتاژ یک الزام اولیه از طرف ایران برای خروج است. کشورهای مقصد نیز قوانین خاص خود را برای ورود وسایل نقلیه خارجی دارند. اکثر کشورها عضو کنوانسیون های بین‌المللی تردد جاده‌ای هستند و پلاک بین‌المللی و گواهینامه بین‌المللی صادر شده بر اساس این کنوانسیون‌ها را به رسمیت می‌شناسند.
با این حال، ممکن است برخی کشورها علاوه بر این‌ها، مدارک تکمیلی مانند “کارنه دو پاساژ” (Carnet de Passages en Douane – CPD) را نیز مطالبه کنند، خصوصاً برای سفرهای طولانی تر یا ورود به کشورهایی با قوانین گمرکی سختگیرانه‌تر. ارائه یک لیست قطعی از کشورهایی که کاپوتاژ را “کافی” می‌دانند دشوار است زیرا قوانین ممکن است تغییر کنند. بهترین راهکار، استعلام از سفارت کشور مقصد و همچنین کانون جهانگردی و اتومبیلرانی قبل از سفر است.
ضرورت کاپوتاژ از مبدأ و الزامات تکمیلی در مقصد
کاپوتاژ، مجوز خروج قانونی خودرو از ایران است و به عنوان اولین گام، همیشه ضروری است. اما پس از خروج، هر کشور مقصد ممکن است قوانین و الزامات خاص خود را برای پذیرش خودروی خارجی داشته باشد. پلاک و گواهینامه بین‌المللی معمولاً مورد نیاز هستند. برخی کشورها، مانند مصر، هند، پاکستان و برخی کشورهای آفریقایی، علاوه بر این‌ها، “کارنه دو پاساژ” را نیز الزام میکنند که سندی بین‌المللی برای تضمین بازگشت خودرو به کشور مبدأ یا پرداخت حقوق گمرکی است. بنابراین، تحقیق پیش از سفر در مورد الزامات خاص هر کشور مقصد حیاتی است تا از بروز مشکلات در مرزها جلوگیری شود.
بدون دیدگاه